Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου 1968. Το Δερβένι Κορινθίας σείεται από έναν εκκωφαντικό κρότο. Κάτοικοι τρέχουν προς τη σιδηροδρομική γραμμή και αντικρίζουν ένα από τα πιο πολύνεκρα δυστυχήματα στην ιστορία των ελληνικών σιδηροδρόμων: η αμαξοστοιχία 304, που είχε ακινητοποιηθεί αιφνιδιαστικά λίγο μετά την αναχώρησή της, χτυπιέται με σφοδρότητα από την «υπερταχεία» που ακολουθούσε. Ο απολογισμός τρομακτικός: 34 νεκροί, πάνω από 120 τραυματίες και εικόνες απόλυτης καταστροφής.
Η τραγωδία σημειώθηκε την ημέρα που χιλιάδες ετεροδημότες επέστρεφαν από το δημοψήφισμα της Χούντας. Σύμφωνα με τις αναφορές, ένας ναύτης λιποθύμησε μέσα στο βαγόνι της αμαξοστοιχίας 304 και κάποιος επιβάτης τράβηξε τον μοχλό κινδύνου, σταματώντας απότομα το τρένο στη μέση της γραμμής. Λίγα λεπτά αργότερα, το δεύτερο τρένο, με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα, προσέκρουσε πάνω του μετατρέποντας βαγόνια σε άμορφη μάζα και αφήνοντας πίσω του εθνικό πένθος. Οι εφημερίδες της εποχής μιλούσαν για σκηνές φρίκης και πανικού.
Η απίστευτη ιστορία μεταξύ δύο αδερφών: Από τον ηρωισμό, στην αιμομιξία και τη γυναικοκτονία
Μέσα στα συντρίμμια ξεχώρισε η ιστορία ενός 14χρονου, του Γιάννη. Κατευθείαν άρπαξε την τρίχρονη αδελφή του Έλενα και πήδηξαν από το βαγόνι δευτερόλεπτα πριν από τη σύγκρουση, καταφέρνοντας να σωθούν. Οι γονείς τους σκοτώθηκαν, αφήνοντας τα παιδιά ορφανά. Ο Γιάννης έγινε «παιδί-ήρωας» στα πρωτοσέλιδα, αλλά η ζωή του πήρε σκοτεινή πορεία: αναμορφωτήριο, φυλακές, χαμένη παιδική ηλικία. Αντίθετα, η μικρή Έλενα υιοθετήθηκε από εκπαιδευτική οικογένεια και μεγάλωσε σε πιο σταθερό περιβάλλον, ώσπου έμαθε την αλήθεια για το παρελθόν της και αναζήτησε τον αδελφό της.
Δέκα χρόνια αργότερα, τα δύο αδέλφια ξανασυναντήθηκαν. Η σχέση τους ξεκίνησε με συγκίνηση και δεσμό αίματος, όμως εξελίχθηκε σε εξάρτηση και τελικά σε απαγορευμένη ερωτική σχέση. Η αποκάλυψη σόκαρε την ελληνική κοινωνία. Η Έλενα προσπάθησε να απομακρυνθεί, αλλά η ιστορία κατέληξε με τον χειρότερο τρόπο. Στις 11 Φεβρουαρίου 1983, σε ηλικία 18 ετών, η κοπέλα δολοφονήθηκε από τον 29χρονο ετεροθαλή αδελφό της, ο οποίος ομολόγησε: «Ήμουν μεθυσμένος, την στραγγάλισα για να μην την χάσω». Καταδικάστηκε σε ισόβια για γυναικοκτονία και αιμομιξία κατ’ εξακολούθηση.
Η υπόθεση, που ξεκίνησε μέσα από μια εθνική τραγωδία στις ράγες, κατέληξε σε έγκλημα πάθους που συγκλόνισε την κοινή γνώμη. Χρόνια αργότερα έγινε τηλεοπτική αναφορά στη σειρά «Ανατομία ενός εγκλήματος», θυμίζοντας πως πίσω από τον αριθμό των θυμάτων ενός δυστυχήματος κρύβονται και προσωπικές ιστορίες απίστευτου πόνου.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1520: Ο Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής ανακηρύσσεται σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αρχίζει μία μακρά περίοδο βασιλείας, κατά την οποία η αυτοκρατορία εξελίσσεται σε υπερδύναμη της εποχής. Με τις στρατιωτικές του επιτυχίες και τις μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση, ο Σουλεϊμάν καθιερώνει την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως κυρίαρχη δύναμη στη Μεσόγειο και μεγάλο αντίπαλο της ευρωπαϊκής ηπείρου.
1636: Ισχυρός σεισμός 7,1 Ρίχτερ πλήττει την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο, αφήνοντας πίσω του 525 νεκρούς και πάνω από 1.500 τραυματίες.
1962: Ο Τζέιμς Μέρεντιθ γίνεται ο πρώτος μαύρος φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή, σπάζοντας τον φραγμό του φυλετικού διαχωρισμού στην εκπαίδευση. Η εγγραφή του πυροδοτεί δραματικές και αιματηρές ταραχές στην Οξφόρδη, με δύο νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να στείλει χιλιάδες ομοσπονδιακούς στρατιώτες για να επιβάλει τη νομιμότητα. Το γεγονός αυτό αποτελεί καθοριστική στιγμή στον αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα και την κατάργηση των διακρίσεων στις ΗΠΑ.
1968: Στο Δερβένι Κορινθίας σημειώνεται μία από τις χειρότερες σιδηροδρομικές τραγωδίες στην Ελλάδα, με 34 νεκρούς και 125 τραυματίες. Υπερφορτωμένη αμαξοστοιχία που μεταφέρει ετεροδημότες προσκρούει με ταχύτητα 80 χιλιομέτρων σε άλλη ακινητοποιημένη αμαξοστοιχία κοντά στον σταθμό, έπειτα από ενεργοποίηση του σήματος κινδύνου. Το δυστύχημα συγκλονίζει τη χώρα και αποτελεί σημείο αναφοράς στην ιστορία των ελληνικών σιδηροδρόμων.
1968: Παρουσιάζεται για πρώτη φορά το Boeing 747, που θα αλλάξει για πάντα τις αερομεταφορές.
1979: Ξεκινά το πρώτο επαγγελματικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου Α΄ Εθνικής στην Ελλάδα, που διοργανώνει η ΕΠΑΕ.
1979: Στη Ζάκυνθο βυθίζεται πλοίο φορτωμένο με λαθραία τσιγάρα, δημιουργώντας το γνωστό ναυάγιο στη παραλία Ναυάγιο, που εξελίσσεται σε ένα από τα πιο διάσημα τουριστικά αξιοθέατα του νησιού και της Ελλάδας. Το πλοίο, με το όνομα «Παναγιώτης», ξεβράζεται στα λευκά βράχια της παραλίας και από τότε προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο για τη μοναδική του εικόνα και την ιστορία του.
1924 – Νίκος Ρίζος, Έλληνας ηθοποιός, από τους πιο αγαπημένους κωμικούς του θεάτρου και του κινηματογράφου. Γεννήθηκε στην Άρτα και πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο στα τέλη της δεκαετίας του ’40, ενώ γρήγορα κέρδισε το κοινό με την εκφραστικότητα, το χιούμορ και την αμεσότητά του. Στον κινηματογράφο έπαιξε σε εκατοντάδες ταινίες, συνήθως στον ρόλο του «μικροκαμωμένου αλλά δυναμικού» ήρωα, αφήνοντας ατάκες που έμειναν κλασικές. Το 1959 δημιούργησε θίασο με τον Κώστα Χατζηχρήστο και τον Γιάννη Γκιωνάκη, γνωρίζοντας μεγάλες επιτυχίες. Η χαρακτηριστική φιγούρα και το πηγαίο του ταλέντο τον καθιέρωσαν ως έναν από τους πιο δημοφιλείς Έλληνες ηθοποιούς.
1924 – Τρούμαν Καπότε (Truman Capote), Αμερικανός συγγραφέας, δημοσιογράφος και σεναριογράφος, με ιδιαίτερο ύφος που συνδύαζε τη λογοτεχνία με την κοινωνική παρατήρηση. Γεννήθηκε στη Νέα Ορλεάνη και έγινε διεθνώς γνωστός με το «Εν ψυχρώ» (In Cold Blood, 1966), ένα από τα πρώτα δείγματα «non-fiction novel», όπου πραγματικά εγκλήματα παρουσιάζονται με λογοτεχνική αφήγηση. Η νουβέλα του «Πρόγευμα στο Τίφανις» (Breakfast at Tiffany’s, 1958) άφησε ανεξίτηλο στίγμα στην ποπ κουλτούρα, ιδιαίτερα μετά τη μεταφορά της στον κινηματογράφο με την Όντρεϊ Χέπμπορν (1961). Κοσμική και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, έζησε ανάμεσα στη δόξα και την αυτοκαταστροφή, αφήνοντας ισχυρό αποτύπωμα στη λογοτεχνία του 20ού αιώνα.
1937 – Γιάννης Βόγλης, Έλληνας ηθοποιός με ξεχωριστή παρουσία στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Πέλου Κατσέλη, γρήγορα ξεχωρίζοντας για το ταλέντο του. Συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο και μεγάλους σκηνοθέτες, συμμετέχοντας σε σπουδαίες παραστάσεις. Στον κινηματογράφο καθιερώθηκε με την ταινία «Κορίτσια στον ήλιο» (1968), όπου η ερμηνεία του άφησε εποχή. Διακρίθηκε για το πάθος, τη βαθιά φωνή και τη στιβαρή σκηνική του παρουσία, υπηρετώντας με συνέπεια την τέχνη της υποκριτικής για δεκαετίες. Αγαπήθηκε από το κοινό και παραμένει μια εμβληματική μορφή του ελληνικού θεάτρου και σινεμά.
1964 – Μόνικα Μπελούτσι (Monica Bellucci), Ιταλίδα ηθοποιός και μοντέλο, σύμβολο ομορφιάς και αισθησιασμού του ευρωπαϊκού και διεθνούς κινηματογράφου. Γεννήθηκε στην Ούμπρια και ξεκίνησε ως μοντέλο στα τέλη της δεκαετίας του ’80, προτού στραφεί στην υποκριτική. Η ταινία «Malèna» (2000) του Τζουζέπε Τορνατόρε την καθιέρωσε παγκοσμίως, ενώ ακολούθησαν διεθνείς παραγωγές όπως «Matrix Reloaded» (2003), «The Passion of the Christ» (2004) και «Spectre» (2015), όπου έγινε η μεγαλύτερη σε ηλικία «Bond girl». Με την κομψότητα, το ταλέντο και τον διαχρονικό της αισθησιασμό, παραμένει μια από τις πιο αναγνωρίσιμες μορφές του σύγχρονου κινηματογράφου.
Θάνατοι
1955 – Τζέιμς Ντιν (James Dean), Αμερικανός ηθοποιός, θρύλος του Χόλιγουντ και σύμβολο της νεανικής επανάστασης. Γεννημένος το 1931 στην Ινδιάνα, πρόλαβε να αφήσει ανεξίτηλο στίγμα σε μόλις τρεις ταινίες: «Ανατολικά της Εδέμ» (1955), «Επαναστάτης χωρίς αιτία» (1955) και «Γίγας» (1956). Σκοτώθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1955 σε ηλικία μόλις 24 ετών σε αυτοκινητικό δυστύχημα, ενσαρκώνοντας για πάντα τον ανήσυχο νέο που συγκρούεται με την κοινωνία. Η σύντομη αλλά εκρηκτική καριέρα του τον κατέστησε αιώνιο είδωλο της μεγάλης οθόνης και της νεότητας.
1985 – Τσαρλς Ρίχτερ (Charles Richter), Αμερικανός σεισμολόγος και φυσικός, γνωστός ως ο δημιουργός της κλίμακας Ρίχτερ (1935), που επέτρεψε τη μέτρηση της έντασης των σεισμών με ακρίβεια και συνέπεια. Γεννημένος το 1900 στο Οχάιο, εργάστηκε στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας και αφιέρωσε τη ζωή του στη μελέτη των σεισμικών φαινομένων και της σεισμοτεκτονικής. Η συμβολή του βοήθησε καθοριστικά στην κατανόηση της σεισμικής δραστηριότητας και στη βελτίωση της αντισεισμικής προστασίας. Η κλίμακα που φέρει το όνομά του έγινε παγκόσμιο σημείο αναφοράς και τον καθιέρωσε ως έναν από τους σημαντικότερους επιστήμονες του 20ού αιώνα.
Εορτολόγιο
Στρατόνικος, Στράτος
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Διεθνής Ημέρα Μετάφρασης και Διερμηνείας
Ημέρα Μνήμης των Εθνικών μας Ευεργετών
