Σαν σήμερα το 1955, ο θάνατος του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Παπάγου αφήνει ένα κενό εξουσίας που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει πώς θα καλυφθεί. Οι περισσότεροι πολιτικοί και δημοσιογράφοι της εποχής θεωρούσαν δεδομένο ότι η διαδοχή θα κατευθυνθεί προς τους αντιπροέδρους της κυβέρνησης, τον Στέφανο Στεφανόπουλο ή τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Ωστόσο, το Παλάτι επιφύλασσε μια έκπληξη.
Ο βασιλιάς Παύλος, παρά τις προσδοκίες και τα «φαβορί», κάλεσε τον τότε υπουργό Δημοσίων Έργων, Κωνσταντίνο Καραμανλή, και του ανέθεσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Η επιλογή αυτή αιφνιδίασε την πολιτική τάξη και την κοινή γνώμη, καθώς ο Καραμανλής δεν συγκαταλεγόταν στα κορυφαία στελέχη της ΕΡΕ. Δεν άργησαν να ξεσπάσουν αντιδράσεις και σφοδρές επικρίσεις, με τον Τύπο και την αντιπολίτευση να μιλούν για ξεκάθαρη «παλατιανή παρέμβαση».
Παρά τον αρχικό σάλο, ο Καραμανλής κατάφερε μέσα σε λίγες ημέρες να κερδίσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Με γρήγορες κινήσεις, πολιτικό θάρρος και ένα όραμα εκσυγχρονισμού, άρχισε να διαμορφώνει το προσωπικό του αποτύπωμα στην ελληνική πολιτική σκηνή. Η «ξαφνική» επιλογή του βασιλιά Παύλου αποδείχθηκε τελικά καθοριστική, καθώς εγκαινίασε την πολυετή και κυρίαρχη πορεία του Καραμανλή στην πολιτική ζωή της χώρας.
Η πρωθυπουργία του το 1955 σηματοδότησε την απαρχή μιας νέας εποχής: ο Καραμανλής θα ηγηθεί της ΕΡΕ, θα οδηγήσει την Ελλάδα σε εκλογικές νίκες και θα παραμείνει στο τιμόνι της χώρας για σχεδόν μια δεκαετία, μέχρι το 1963. Αργότερα, θα επιστρέψει και ως ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας και Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αφήνοντας ανεξίτηλο στίγμα στην Ιστορία.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
610: Ο Ηράκλειος, έξαρχος της Αφρικής, αναγορεύεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου έπειτα από την ανατροπή του διεφθαρμένου Φωκά. Η άνοδός του σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την αυτοκρατορία, με σημαντικές μεταρρυθμίσεις και στρατιωτικές επιτυχίες.
1789: Στο Παρίσι, γυναίκες της πόλης ξεκινούν πορεία προς τις Βερσαλλίες, απαιτώντας ψωμί και την υπογραφή των διαταγμάτων για την κατάργηση της φεουδαρχίας. Αναγκάζουν τον Λουδοβίκο ΙΣΤ΄ να επιστρέψει στο Παρίσι – μια κρίσιμη καμπή στη Γαλλική Επανάσταση.
1864: Η Καλκούτα στην Ινδία πλήττεται από καταστροφικό κυκλώνα, που αφήνει πίσω του περίπου 60.000 νεκρούς. Πρόκειται για μία από τις πλέον φονικές φυσικές καταστροφές του 19ου αιώνα.
1910: Η Επανάσταση στην Πορτογαλία οδηγεί στην ανατροπή της μοναρχίας και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, τερματίζοντας την εξουσία της δυναστείας των Μπραγκάνσα.
1912: Η Ελλάδα κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Ελληνικός Στρατός διαβαίνει τα σύνορα και εισέρχεται στη Μακεδονία, δίνοντας το σύνθημα για τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο.
1922: Οι επικεφαλής της Επανάστασης του 1922 (Πλαστήρας, Γονατάς, Σακελλαρόπουλος κ.ά.) δημοσιεύουν διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό, θέτοντας τα θεμέλια της νέας πολιτικής τάξης μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
1949: Συνεδριάζει στο Μπουρέλι της Αλβανίας η 6η ολομέλεια του ΚΚΕ, μόλις 38 ημέρες μετά τη λήξη του Εμφυλίου. Αποφασίζεται η επίσημη παύση του πυρός και ο προσανατολισμός στη δημιουργία νόμιμου αριστερού κόμματος και εφημερίδας.
1951: Το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα Κορέας, ύστερα από επτά ημέρες σφοδρών μαχών, καταλαμβάνει το ύψωμα 313 (Σκοτς) στον ποταμό Ιμτζίν. Η επιχείρηση θεωρείται η πιο αιματηρή για τους Έλληνες στον πόλεμο της Κορέας, καθώς οι απώλειες ανήλθαν σε 28 νεκρούς και περίπου 85 τραυματίες. Το τάγμα των Ελλήνων στρατιωτών, που εντάχθηκε στο 7ο Αμερικανικό Σύνταγμα Ιππικού, τιμήθηκε για την ανδρεία του και τις βαρύτατες θυσίες που συνέβαλαν στη συμμαχική νίκη.
1951: Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου αρχίζουν οι πρώτοι Μεσογειακοί Αγώνες. Η ελληνική αποστολή επιστρέφει με 13 μετάλλια (3 χρυσά, 7 αργυρά και 3 χάλκινα).
1955: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορίζεται πρωθυπουργός από τον βασιλιά Παύλο, αμέσως μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου Παπάγου. Η επιλογή κατέλαβε εξαπίνης κοινή γνώμη και πολιτικούς, καθώς η διαδοχή αναμενόταν να δοθεί στους αντιπροέδρους Στεφανόπουλο ή Κανελλόπουλο. Η απόφαση προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και χαρακτηρίστηκε ως “παλατιανή παρέμβαση”, όμως ο Καραμανλής εξασφάλισε σύντομα ψήφο εμπιστοσύνης και άνοιξε τον δρόμο για τη μετέπειτα κυρίαρχη παρουσία του στην πολιτική σκηνή.
1962: Οι Beatles κυκλοφορούν το πρώτο τους single «Love Me Do», που σηματοδοτεί την απαρχή της θρυλικής καριέρας τους στη μουσική.
1713 – Ντενί Ντιντερό (Denis Diderot), Γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας και κριτικός, κορυφαία μορφή του Διαφωτισμού. Γεννημένος στη Λανγκρ, υπήρξε συνιδρυτής και βασικός συντάκτης της μνημειώδους «Εγκυκλοπαίδειας» (Encyclopédie), ενός έργου που συγκέντρωσε και διέδωσε τη γνώση της εποχής, προκαλώντας την αντίδραση της Εκκλησίας και της μοναρχίας. Μέσα από τα φιλοσοφικά και λογοτεχνικά του κείμενα, προώθησε την ελευθερία της σκέψης, την αμφισβήτηση της αυθεντίας και την αξία της επιστήμης. Η συμβολή του στη διάδοση των ιδεών του ορθολογισμού και της προόδου τον καθιέρωσε ως έναν από τους θεμελιωτές της σύγχρονης ευρωπαϊκής σκέψης.
1864 – Λουί Λυμιέρ (Louis Lumière), Γάλλος εφευρέτης και κινηματογραφιστής, που μαζί με τον αδελφό του Ογκίστ θεωρούνται οι «πατέρες του κινηματογράφου». Γεννημένος στη Βεζούλ, εργάστηκε στο φωτογραφικό εργαστήριο της οικογένειάς του και το 1895 παρουσίασε με τον αδελφό του το κινηματοσκόπιο, την πρώτη πρακτική κινηματογραφική μηχανή. Η ιστορική προβολή της ταινίας «Έξοδος από το εργοστάσιο Λυμιέρ» στο Παρίσι θεωρείται η γέννηση του κινηματογράφου. Παρότι οι ίδιοι δεν είδαν το μέσο ως καλλιτεχνική μορφή αλλά ως τεχνική εφεύρεση, άνοιξαν τον δρόμο για μια από τις μεγαλύτερες επαναστάσεις στην τέχνη και την ψυχαγωγία.
1936 – Βάτσλαβ Χάβελ (Václav Havel), Τσέχος πολιτικός, συγγραφέας και διανοούμενος, εμβληματική μορφή του αγώνα για ελευθερία στην Ανατολική Ευρώπη. Γεννημένος στην Πράγα, υπήρξε θεατρικός συγγραφέας και ακτιβιστής, από τους ιδρυτές της Χάρτας 77, που αντιτάχθηκε στο κομμουνιστικό καθεστώς της Τσεχοσλοβακίας. Μετά την Βελούδινη Επανάσταση (1989) εξελέγη πρόεδρος της χώρας και αργότερα της Τσεχίας, καθοδηγώντας τη μετάβαση στη δημοκρατία. Συνδύασε το όραμα του πολιτικού με την ευαισθησία του καλλιτέχνη, αφήνοντας παρακαταθήκη δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ευρωπαϊκού προσανατολισμού.
1975 – Κέιτ Γουίνσλετ (Kate Winslet), Αγγλίδα ηθοποιός, από τις πιο αναγνωρισμένες και πολυβραβευμένες της γενιάς της. Γεννημένη στο Ρέντινγκ, ξεχώρισε από νωρίς με το «Heavenly Creatures» (1994) του Πίτερ Τζάκσον και καθιερώθηκε διεθνώς με τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο «Titanic» (1997), μία από τις πιο επιτυχημένες ταινίες όλων των εποχών. Έκτοτε ακολούθησε μια πορεία γεμάτη απαιτητικούς ρόλους σε ταινίες όπως «Eternal Sunshine of the Spotless Mind», «The Reader» (Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου, 2009) και «Steve Jobs». Η Γουίνσλετ διακρίνεται για το εύρος της ερμηνείας της, ισορροπώντας ανάμεσα σε blockbusters και arthouse σινεμά, και θεωρείται μία από τις κορυφαίες ηθοποιούς του σύγχρονου κινηματογράφου.
Θάνατοι
1850 – Λογγίνος Χέυδεν (Lodewijk van Heiden), Ρώσος ναύαρχος ολλανδικής καταγωγής, που διακρίθηκε στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου (1827) ως διοικητής της ρωσικής μοίρας. Γεννημένος το 1773 στο Μιντελχάουζεν της Ολλανδίας, υπηρέτησε αρχικά στο ολλανδικό ναυτικό, αλλά στη συνέχεια εντάχθηκε στον ρωσικό στόλο, όπου ανήλθε σε υψηλές θέσεις. Στο Ναβαρίνο, πολέμησε στο πλευρό των Βρετανών και των Γάλλων, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη συντριβή του οθωμανικού και αιγυπτιακού στόλου, που άνοιξε τον δρόμο για την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Μετά τη νίκη τιμήθηκε στην Ελλάδα ως φιλέλληνας και το όνομά του έμεινε συνδεδεμένο με την ελευθερία του ελληνικού έθνους.
1918 – Ρολάν Γκαρός (Roland Garros), Γάλλος αεροπόρος, πρωτοπόρος της αεροπλοΐας και ήρωας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Γεννημένος το 1888 στη Ρεϋνιόν, διακρίθηκε για τις τολμηρές του πτήσεις και το 1913 έγινε ο πρώτος που διέσχισε τη Μεσόγειο χωρίς στάση, από το Σαιν-Ραφαέλ στη Τυνησία. Στον πόλεμο υπηρέτησε ως πιλότος μαχητικών και εισήγαγε καινοτομίες στον οπλισμό των αεροσκαφών, συμβάλλοντας στην εξέλιξη της αεροπορίας. Σκοτώθηκε το 1918 σε αερομαχία, λίγο πριν από τη λήξη του πολέμου. Προς τιμήν του, το γαλλικό γήπεδο τένις που φιλοξενεί το Roland Garros (French Open) φέρει το όνομά του, διαιωνίζοντας τη μνήμη του.
2011 – Στιβ Τζομπς (Steve Jobs), Αμερικανός επιχειρηματίας και συνιδρυτής της Apple Inc., ένας από τους πιο εμβληματικούς οραματιστές της ψηφιακής εποχής. Γεννημένος το 1955 στο Σαν Φρανσίσκο, άλλαξε τον κόσμο της τεχνολογίας με την ανάπτυξη του Macintosh, του iPod, του iPhone και του iPad, προϊόντα που επανακαθόρισαν την καθημερινότητα και την επικοινωνία. Υπήρξε επίσης ιδιοκτήτης της Pixar, συμβάλλοντας στην άνθηση του ψηφιακού animation με ταινίες όπως το Toy Story. Ο Τζομπς συνδύασε την καινοτομία με τον μινιμαλιστικό σχεδιασμό, δημιουργώντας μια νέα κουλτούρα τεχνολογίας και αισθητικής. Ο θάνατός του το 2011, σε ηλικία 56 ετών, σήμανε το τέλος μιας εποχής αλλά και τη διαρκή κληρονομιά ενός «επαναστάτη» της τεχνολογίας.
Εορτολόγιο
Χαριτίνη, Μεθοδία, Ερμογένης
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Διεθνής Ημέρα κατά της Πoρνείας
Παγκόσμια Ημέρα για τη Μηνιγγίτιδα
Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών
Πανευρωπαϊκή Γιορτή των Πουλιών
