Ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε ότι οι ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν τη μεσολάβηση για περαιτέρω συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας, αν η Μόσχα ή το Κίεβο «δυσκολέψουν» την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας. Ο αμερικανός πρόεδρος δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο την Παρασκευή ότι δεν περιμένει να υπάρξει εκεχειρία σε «συγκεκριμένο αριθμό ημερών», αλλά θέλει να γίνει «γρήγορα».
Τα σχόλιά του ήρθαν λίγες ώρες αφότου ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν τις συνομιλίες αν δεν υπάρξουν σαφείς ενδείξεις προόδου εντός ημερών.
«Δεν πρόκειται να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια για εβδομάδες και μήνες», δήλωσε ο Ρούμπιο, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν «άλλες προτεραιότητες στις οποίες πρέπει να επικεντρωθούν».
Η εξέλιξη έρχεται ενώ συνεχίζονται τα ρωσικά πλήγματα στην Ουκρανία, με δύο ανθρώπους να έχουν αναφερθεί νεκροί και περισσότερους από 100 τραυματίες στις βορειοανατολικές πόλεις Χάρκοβο και Σούμι την Παρασκευή.
Η Μόσχα ξεκίνησε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία το 2022 και τα ρωσικά στρατεύματα προελαύνουν -αν και αργά- στην ανατολική Ουκρανία. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει θέσει μια σειρά από όρους σε οποιαδήποτε πιθανή κατάπαυση του πυρός.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με μια συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, ο Τραμπ δήλωσε: «Μιλάμε εδώ για ανθρώπους που πεθαίνουν. Θα το σταματήσουμε, ιδανικά. Τώρα, αν, για κάποιο λόγο, ένα από τα δύο μέρη το κάνει πολύ δύσκολο, απλά θα πούμε: Είστε ανόητοι, είστε απαίσιοι άνθρωποι« και θα προχωρήσουμε».
Τα σχόλια του Βανς έγιναν αφού κυκλοφόρησε η είδηση ότι η Ουκρανία και οι ΗΠΑ έκαναν το πρώτο βήμα προς την επίτευξη συμφωνίας για τα ορυκτά, αφού μια αρχική συμφωνία εκτροχιάστηκε σε μια εκρηκτική συνάντηση του Φεβρουαρίου μεταξύ του Τραμπ και του ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπως σημειώνει το βρετανικό BBC.
Την Πέμπτη, οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο προθέσεων για τη δημιουργία ενός επενδυτικού ταμείου για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο πλαίσιο μιας συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης.
Στόχος είναι να ολοκληρωθεί η συμφωνία έως τις 26 Απριλίου, αναφέρει το μνημόνιο που δημοσίευσε η ουκρανική κυβέρνηση. Οι λεπτομέρειες της όποιας συμφωνίας παραμένουν ασαφείς. Προηγούμενες διαρροές έχουν υποδείξει ότι η συμφωνία έχει επεκταθεί πέρα από τα ορυκτά και στον έλεγχο των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας, καθώς και του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της.
Οι ουκρανοί διαπραγματευτές προσπάθησαν να αντισταθούν στις απαιτήσεις του Τραμπ ότι ένα κοινό επενδυτικό ταμείο θα ξεπληρώσει τις ΗΠΑ για την προηγούμενη στρατιωτική βοήθεια, αλλά φαίνεται ότι αποδέχθηκαν τον ισχυρισμό του ότι θα βοηθήσει τη χώρα να ανακάμψει μετά το τέλος του πολέμου.
Το υπόμνημα ανέφερε ότι «ο αμερικανικός λαός επιθυμεί να επενδύσει μαζί με τον ουκρανικό λαό σε μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ασφαλή Ουκρανία».
Ο Ζελένσκι ήλπιζε να χρησιμοποιήσει τη συμφωνία για να εξασφαλίσει εγγύηση ασφαλείας των ΗΠΑ σε περίπτωση συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, λέγοντας στους ευρωπαίους ηγέτες τον περασμένο μήνα ότι «μια κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας είναι επικίνδυνη για την Ουκρανία».
Οι ΗΠΑ έχουν μέχρι στιγμής αντισταθεί στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στο Κίεβο.
Ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει ότι η απλή παρουσία αμερικανικών επιχειρήσεων θα αποτρέψει τη Ρωσία από περαιτέρω επιθετικότητα, αλλά αυτό δεν λειτούργησε ακριβώς όταν εισέβαλαν το 2022.
